Υπογονιμότητα & Ψυχολογικές Επιπτώσεις
Η ψυχολογική διαχείριση της υπογονιμότητας δεν είναι εύκολη υπόθεση για τα ζευγάρια. Γι’ αυτό και οφείλουν να μάθουν να διαχειρίζονται όλες τις δυσκολίες στην επώδυνη αυτή διαδρομή, τόσο τις ψυχολογικές όσο και τις κοινωνικές.
Η διάγνωση και η συνειδητοποίηση της υπογονιμότητας είναι μια επώδυνη συναισθηματική εμπειρία για κάθε ζευγάρι. Και αυτό, όχι μόνο γιατί η ικανότητα για τεκνοποίηση θεωρείται δεδομένη σε όλες τις κοινωνίες, αλλά και διότι η απόκτηση παιδιών είναι άμεσα συνδεδεμένη με την σεξουαλική ταυτότητα, την σωματική υγεία και τις κοινωνικές επιταγές. Ακόμα και σήμερα που οι μέθοδοι της υποβοηθούμενης αναπαραγωγής δίνουν λύσεις στα ζευγάρια που επιθυμούν να αποκτήσουν παιδί, η αίσθηση της «απώλειας του ελέγχου» για τεκνοποίηση παραμένει τραυματική γι’ αυτά.
Απόλυτα κατανοητό, αν αναλογισθεί κανείς την επίπονη διαδρομή των προσπαθειών. Κάποιες φορές η διαδρομή αυτή, οδηγεί το ζευγάρι σε μεγάλες συγκρούσεις.
Σε πρώτη φάση, το ζευγάρι δυσκολεύεται να αποδεχθεί τη διάγνωση της υπογονιμότητας αγγίζοντας τα όρια της άρνησης. Στη συνέχεια, νοιώθει θλίψη, ντροπή όπως και συναισθήματα αδικίας σκεπτόμενο άλλα ζευγάρια που σε σύντομο χρονικό διάστημα τεκνοποίησαν.
Παράλληλα, η σεξουαλική ζωή των υπογόνιμων ζευγαριών παύει να στοχεύει στην επικοινωνία και την έκφραση συναισθημάτων αλλά κάνει focus αποκλειστικά στη σύλληψη έχοντας ως κύριο χαρακτηριστικό τον καταναγκασμό.
Οι κοινωνικές επιπτώσεις της υπογονιμότητας
Οι κοινωνικές επιπτώσεις της ατεκνίας έρχονται να ολοκληρώσουν την εικόνα των ψυχικών δυσκολιών με τις οποίες έρχονται αντιμέτωπα τα ζευγάρια. Συχνά το οικογενειακό και το ευρύτερο κοινωνικό περιβάλλον ασκούν πιέσεις στο ζευγάρι για τεκνοποίηση και το ζευγάρι ( ήδη ψυχολογικά επιβαρημένο), δυσκολεύεται να επεξεργαστεί και να οριοθετήσει την συμπεριφορά του περιβάλλοντός του. Κατάληξη: το ζευγάρι να νιώθει κοινωνικά απομονωμένο.
Από την ελπίδα στο πένθος
Είναι αναμενόμενο τα ζευγάρια που υποβάλλονται σε θεραπεία υπογονιμότητας να βιώνουν διαδοχικούς κύκλους ελπίδας και πένθους, μια που συχνά η εξωσωματική χρειάζεται περισσότερες από μια προσπάθεια. Γι’ αυτό και η συμβουλευτική υποστήριξη είναι απαραίτητη σε κάθε στάδιο της εξωσωματικής. Με τη συμβουλευτική υποστήριξη το ζευγάρι καταφέρνει να διατηρήσει υγιή τη σχέση του, αλλά και ο καθένας ξεχωριστά διασφαλίζει την προσωπική του ψυχική ισορροπία.
Πώς να διαχειριστείτε κοινωνικές και ψυχολογικές πιέσεις
Σε μια τόσο ευαίσθητη περίοδο το ζευγάρι θα πρέπει να προστατεύεται και να θέτει όρια τόσο στον κοινωνικό του περίγυρο, όσο και στο οικογενειακό περιβάλλον όταν εκείνο έχει την τάση να γίνεται πιεστικό. Για να μειώσουν το ψυχικό φορτίο στο οποίο καλούνται να αντεπεξέλθουν, τα ζευγάρια που υποβάλλονται σε εξωσωματική γονιμοποίηση χρειάζεται να θυμούνται ότι:
1. Η υπογονιμότητα δεν είναι αδιέξοδο
Ιδιαίτερα στη σημερινή εποχή που οι μέθοδοι της εξωσωματικής γονιμοποίησης παρέχουν πολλές εναλλακτικές επιλογές.
2. Φροντίστε να είστε επιλεκτικοί με τις προσκλήσεις που δέχεστε.
Ποιος είπε ότι είστε υποχρεωμένοι να δέχεστε κάθε πρόσκληση που σας κάνουν; Ανακαλύψτε ποιες από αυτές θα σας κάνουν να αισθανθείτε άσχημα και απορρίψτε τις.
3. Να είστε προετοιμασμένοι για το τι θα απαντήσετε σε ενδεχόμενες ερωτήσεις για το πότε θα κάνετε παιδιά
Σχεδιάστε τις απαντήσεις σας ιδιαίτερα εάν τα άτομα που θα συναντήσετε δε γνωρίζουν για τη δυσκολία σας να αποκτήσετε παιδί. Δε χρειάζεται να δώσετε λεπτομέρειες. Επίσης να θυμάστε πως δεν είστε υποχρεωμένοι να μιλήσετε για ένα τόσο προσωπικό ζήτημα σε κανέναν. Κάντε το μόνο εάν εσείς νιώθετε την ανάγκη αυτή.
4. Επαναπροσδιορίστε το νόημα της κοινωνικής σας ζωής
Μπορείτε να αντιμετωπίσετε την εμπειρία αυτή σαν μια περίοδο ελευθερίας και όχι απομόνωσης. Προσκαλέστε φίλους στο σπίτι για δείπνο, ταξιδέψτε σε ένα όμορφο μέρος. Η διασκέδαση είναι για όλους και δεν πρέπει να αφήσετε τα προβλήματα της υπογονιμότητας να σας στερήσουν τη δημιουργία όμορφων αναμνήσεων.
5. Θηλυκότητα και γονιμότητα είναι δύο διαφορετικά πράγματα
Η υπογονιμότητα δεν σας απαγορεύει να απολαμβάνετε τη σεξουαλική σας ζωή, ούτε βέβαια καταργεί την ερωτική σας επιθυμία.
6. Κάντε πράγματα που πραγματικά απολαμβάνετε
Επισκεφθείτε κάποιο μουσείο, παρακολουθήστε μια παράσταση στο θέατρο, κάντε κάποιο δώρο στον εαυτό σας. Οφείλετε να προσέχετε την πνευματική και σωματική σας υγεία. Κάντε πράγματα που ζευγάρια με παιδιά δεν μπορούν κάνουν. Δειπνήστε σε ένα εστιατόριο, παρακολουθήστε μια μεταμεσονύκτια παράσταση, φάτε αργά πρωινό. Μην ξεχνάτε πως μπορεί να μην έχετε παιδιά, είστε όμως οικογένεια!
7. Μην κρίνετε αυστηρά τον εαυτό σας
Δεν φταίτε εσείς για την υπογονιμότητά σας. Μην ξεχνάτε ότι το πρώτο βήμα για την επίλυση των αρνητικών συναισθημάτων είναι η αναγνώρισή τους. Αναγνωρίστε τα, λοιπόν, και μην ντρέπεστε για αυτά. Είναι μέρος της ανθρώπινης φύσης!
8. Μοιραστείτε τα συναισθήματά σας με το σύντροφο σας
Δώστε χώρο στην έκφραση των αρνητικών συναισθημάτων, όπως είναι η λύπη. Η υπογονιμότητα αποτελεί μια κρίση στη ζωή του ζευγαριού. Με το να εκφράζονται τα αρνητικά συναισθήματα ανάμεσα στο ζευγάρι επωφελούνται και οι δύο. Μειώνεται η ένταση, σταματά ο μηρυκασμός των αρνητικών σκέψεων και το ζευγάρι δε νιώθει ενοχές που κάνει αυτές τις σκέψεις.
9. Μην ξεχνάτε ότι το σημαντικό κεφάλαιο σε αυτή τη διαδρομή είναι η σχέση με τον/τη σύντροφό σας
Η ποιότητα της επικοινωνίας σας είναι ο θεματοφύλακας της συμβίωσής σας. Υποστηρίζοντας ο ένας τον άλλον, αλλά και ζητώντας βοήθεια όταν χρειάζεται, η διαδικασία της εξωσωματικής γονιμοποίησης μπορεί να μετατραπεί σε εμπειρία ζωής που θα ενδυναμώσει το κάθε άτομο ξεχωριστά, αλλά και την ίδια τη σχέση.
